Facebook worstelt met z’n waarden, ambities, business model (eventueel betalen voor het niet afstaan van data voor advertenties) en de bijna niet meer te bevatten schaal waarop het opereert. De ambitie was altijd de wereld meer ‘open en connected’ te maken. Maar wordt de wereld daar wel beter van?
Omdat er de laatste tijd wat dingen zijn misgegaan – gegevens van 87 miljoen gebruikers in verkeerde handen, (vermoedelijke) Russische inmenging bij de verkiezingen – was Mark Zuckerberg gevraagd vragen te beantwoorden. In het Amerikaans Congres en Huis van Afgevaardigden.
De ondervraging door de doorgaans oude heren was van een bedroevend niveau:
“How do you sustain a business model in which users don’t pay for your service?”
“Senator, we run ads”
“I see”
Tijdens de tweede dag waren de vragen wat scherper. Zo ging het onder meer over de vraag of Facebook een mediabedrijf is of bijvoorbeeld een databedrijf. Zuckerberg houdt het op een tech bedrijf.
En er was een kleine opening, want Zuckerberg zei open te staan voor regulering.
Bij de Nieuws BV sprak ik samen met Erik van Bruggen over het gedeukte imago van Zuckerberg, waarvan een jaar geleden nog beweerd werd dat hij weleens prseidentkandiaat zou kunnen zijn in de 2020.
Een dag later zat ik bij Langs de Lijn. Daar ging het natuurlijk ook over de actie van Zondag met Lubach. Hoewel hun acties doorgaans ludiek of goed zijn, vond ik hun oproep om van Facebook af te gaan ‘Bye bye Facebook’ niet zo sterk. Het programma heeft een groot deel van z’n bekendheid te danken aan Facebook; veel mensen zien het (deels) later terug omdat de fragmenten voorbij komen op Facebook. De video America First The Netherlands Second dankt zijn wereldwijde succes volledig aan de kracht van Facebook. Dus ik begrijp de oproep niet, daar er in de afgelopen week geen nieuwe feiten bekend zijn geworden. Ten overvloede: ik heb uiteraard alle begrip voor mensen die stoppen met Facebook. Daarover geen misverstand. Maar ik denk dat de actie weinig uit zal halen.
Vlak voordat ik de studio in liep werd bekend dat uit onderzoek van de NOS bleek dat zorgverzekeraars waaronder Menzis, ONVZ en OHRA ook de zogenaamde Facebook pixel op hun site hebben geplaatst. Daardoor ‘weet’ Facebook dat je op die sites komt. Ook het Diaconessenhuis in Utrecht doet dit. Al met al bleken van de 40 onderzochte zorgverzekeraars er 18 de Facebook pixel te hebben geplaatst, waarvan 11 ook op medische pagina’s. Facebook is de afgelopen periode meermalen verweten ‘dat ze je volgen, ook buiten Facebook’ – ook Lubach noemde dat als argument – maar dit is niet de schuld van Facebook. De zorgverzekeraars doen dit omdat ze op deze manier heel gericht kunnen adverteren op Facebook. Dat geldt voor nog heel veel meer sites die ook de zogenaamde trackers gebruiken. Zo werkt gericht adverteren nu eenmaal. En politieke partijen doen het ook. Ook NU.nl. En ook De Volkskrant en NRC om maar eens wat vertrouwende merken te noemen. Overigens ook de VPRO, je weet wel, de omroep van…
Het gesprek bij De Nieuws BV:
Het gesprek bij Langs de Lijn is hier terug te luisteren.
